Bulan Purnama - Volle maan

Na een dagje strand nu weer wat meer activiteiten. We nemen vandaag de motorscooter om de omgeving te verkennen. We rijden westwaarts naar Pasir Putih, wat wit strand betekend. Hier waren we 3 jaar terug ook en op dit stukje Bali was alles nog geheel ongerept en was er een soort geheim wit strand aan een mooie baai bij mangroves. Geheim is het nu zeker niet meer. 2 Resortachtige complexen zijn in een half jaar tijd uit de grond gestampt en liggen nu aan dit mooie strandje. Want mooi blijft het baaitje met het strand wel. Wat nog wel het zelfde is, is het enorm slechte hobbelkeienpad om alles hier te bereiken. Zachtjes manouvrerend vervolgen we onze weg en rijden nu naar het grote mangrovebos. Onderweg komen we langs een banjar (deel van een dorpje) waar men echt helemaal niks heeft. Een paar kindjes staan te zwaaien. We hebben in onze tas nog een aantal pennen zitten. Als ik één jongetje een pen geeft blijken er nog 3 kindjes te zijn, die renend op me af komen. Ze zijn echt ontzettend blij met een paar reclamepennen. Ze willen graag met me op de foto. Als we daarna vertrekken laten we 4 glunderende gezichtjes achter bij de moeder die niet kon praten, maar alleen gilletjes kon geven. En even verder rijden we door een straatje waar een schooltje staat. Ook deze kinderen vinden een paar blanken maar wat interessant. De jongetjes zijn wat brutaler en gaan poserend op de foto. De meisjes zijn wat terughoudender. We hobbelen het dorpje uit, richting het mangrovebos. Hier zijn ook de zoutwinningen. Grote vlakken met zoutbassins zien we, tot in de verte. Bij een van de bassins is men aan het werk. Een man en een vrouw staan in het bassin zout te verdelen, zodat het sneller droogt. Ze vinden het leuk dat we belangstelling hebben en ik mag over de dammetjes van het bassin naar hun toe lopen en foto’s maken. We blijken toch wel een soort aantrekkingskracht te hebben want nog geen 2 minuten later, komen er nog een paar mannen. Ik denk dat ze willen laten zien dat ze een paar zinnen Engels spreken, want how are you, what’s your name, where you come from en where you go zijn de standaardzinnetjes die zij nu ook op ons afvuren. We bedanken de mensen dat we mochten komen kijken en scooteren nog een stuk door de zoutvelden tot aan de mangrovebossen. Het is hier eigenlijk voor ons veel te warm om stil te blijven staan, dus drinken we snel weer een fles water leeg en maken rechtsomkeer. Het is wel mooi om de mangrovebossen gezien te hebben. We zoeken de eerste de beste Indomat (plaatselijk dorpswinkeltje) op om een grote fles cola en water te halen. Vandaag gaat het erg hard met ons drinken. We rijden terug naar de homestay om onze hempjes ter verruilen door t-shirts. We hebben bedacht dat we ook nog even naar de Melanting tempel willen. Hier brengen vandaag de ondernemers, de handelaren enz. hun offers vanwege de Bulan Purnhama (volle maan). De tempel ligt maar iets van 3 kilometer van ons vandaan en als we het binnenweggetje ernaar toe nemen, zien we vele auto’s terugkeren. Het zou toch niet afgelopen zijn? Het grote parkeerterrein staat goed vol, dus is het er toch nog druk. Het blijkt een af en aan te zijn van mensen die hun offers komen brengen en vervolgens één van de diensten bijwoont. We parkeren onze scooter bij een kantoortje en worden begeleid door de tempelbewaarder. Hij vraagt of wij interesse hebben in de ceremonie. We bevestigen dat en dan wordt ons gevraagd of wij een donatie willen geven. De 100.000 roepia donatie wordt zorgvuldig geadministreerd met naam, leeftijd en adres erbij. We mogen daarna overal naar toe lopen in onze sarongs en foto’s maken, als we tijdens de dienst maar lager zitten dan de priester. Op de trappen naar de tempel lopen vele gezinnen met offers die de vrouwen op hun hoofd dragen. Blijkbaar zijn we ook hier weer een echte uitzondering, want een aantal keren moeten we stoppen en willen ze met ons op de foto. Ook in de tempel gebeurt dat op verzoek van een meisje met haar vader. De dienst maken we ook mee, waarbij wij ons op de achtergrond houden. De Melanting tempel is echt de moeite om te bezoeken en dan hebben wij nog het geluk dat het een belangrijke dag voor de Hindoes is. ‘s-Avonds eten we al vroeg, want ook in de avond staan er Purnama ceremonies op de rol. En nu we er toch zijn, willen we die wel meemaken. Honderden tempels overal op het eiland vieren deze speciale dag met overal ceremonies. De Balinezen geloven dat Purnama een gunstige dag is voor de goden om naar de aarde af te dalen en hun zegen te geven.  Om de goden gunstig te stemmen worden deze met offers aanbeden, zoals eten, fruit en bloemen. De Balinees zelf worden dan gezegend door verschillende rituelen uit te voeren met heilig water, wierookrook, bloemblaadjes en rijstkorrels. (Later op de avond doen wij hier ook aan mee, blijkt). Daarna zullen er rituele dansen volgen en de krisdans. In de tempel waar we ‘s-avonds naar toe gaan begint alles al vroeg met samenkomen en offers brengen, maar zullen de gebeden en dansen later zijn.

Van Ketut Suki vernemen we dat in zijn familietempel er aan het begin van de avond krisdansen zijn. Wij besluiten om hier eerst naar toe te gaan. Via een haast onbegaanbaar paadje in het donker op de scooter bereiken we een binnenplaats met een groep mensen die al volop bezig zijn met de rituele dansen en de krisdansen. We waren al op heftige beelden voorbereid. Door de opzwepende gamelanmuziek met de invloeden van ‘bovenaf’ raken mensen in trance en zetten een  kris (Javaanse kronkelende dolk) op hun borstbeen en lijken door te drukken. Op het moment dat het te ver uit de hand zal lopen, overmeestert men de man of vrouw, pakt de kris af en draagt de persoon in trance weg. Heftige beelden. Eveneens heftig is het beeld van zeer jonge kinderen wat hier ook aan mee doet en waarvan we zien dat een jongetje in trance raakt en ineens op de grond valt en roerloos blijft liggen. Deze wordt ook weggevoerd. Voor ons het sein om ook weg te gaan. De beelden zijn voor ons te heftig. We gaan naar de andere tempel, waar we kennis maken met wederom iemand die Putu heet en die in goed Engels ons kan vertellen over de Purnama en het programma. Ik vraag hem of we ook een donatie mogen geven en ook nu weer wordt het zeer op prijs gesteld dat een westerling een bijdrage levert. Onder toeziend oog van de mannen die de donaties in ontvangst nemen en het aanwezige dorpspubliek schrijf ik mijn naam, leeftijd en adres in het register en wordt ik door iedereen bedankt. Dat leggen we natuurlijk vast op de camera. Mij wordt verteld dat door de donatie de goden opgeroepen worden om voor je te zorgen, want met de donatie zorg je voor de dorpelingen. Ze kopen van de donaties op de markten groente, fruit en andere benodigde spullen. Binnen de tempel loopt het al aardig vol en hoewel het pas 21.00 uur is en de dienst om 22.00 begint, neemt iedereen al plaats op de grond. Wij volgen datzelfde beeld en wachten geduldig, een houten kont krijgend op de harde grond, af op wat komen gaat. Mijn buurman zittend links vertelt ook in het Engels over het ritueel. Om 21.45 komt een oude man met een bakje heilig water en een soort maretak waarmee hij iedereen vooraf zegent door de rondvliegende druppels over iedereen heen. Dan komen de danseresjes en volgt de dienst waarbij iedere hindoe tijdens het gebed dan weer bloemen en dan weer andere elementjes die men ook in de canang sari (de offermandjes) tussen de gevouwen handen boven het hoofd houden. Aan het einde van de dienst wordt iedereen één voor één gezegend met wijwater. Je wordt eerst met heilig water over je hoofd gesprenkeld waarna je je handen als een kommetje aanbiedt, daar druppelt men water in wat je opslurpt, tot 3x toe herhalen en bij de 4e keer, slurp je het niet op maar strijk je het water door je haar. Dan word je een schaaltje aangeboden met rijst in suikerwater. Je pakt een beetje rijst en plakt dit op je voorhoofd (uitleg van de buurman naast me). Na een aantal vast heel belangrijke woorden daarna is deze dienst voorbij en kan je vid de zijuitgang in het gedrang mee naar buiten. De volgende mensen voor de volgende dienst gaan direct op je plekje zitten. De dansen laten we voor wat het is, we hebben genoeg minuten rituele dans en krisdans gezien. We rijden terug naar de homestay, onze sarong nog om. We gaan helemaal op in de gewoontes hier.