Canang Sari in Sanur

Tijdens het ontbijt in de open keuken trotseren we de stevige wind. Deze blaast wolken over Penatih waardoor dan weer de zon schijn en dan weer is het bewolkt. Maar tot dus ver hebben we elke dag prima weer gehad. We hebben nog een paar dagen in dit deel van Bali voor we verder gaan en bedenken dat we vandaag het strand nog eens opzoeken. Made neemt ons mee naar Sanur en zet ons af bij het strand. Ondertussen heeft de wind hard zijn best gedaan om de wolken ver weg te blazen en het is dan ook een strak blauwe lucht geworden. Wandelend over het pad langs het strand en langs de resturantjes en winkeltjes zijn we getuige van een stukje dagelijks ritueel. Het heet Canang Sari en is een dagelijks offer wat door de Balinese Hindoes wordt gebracht om Sanghyang Widhi Wasa (de almachtige oppergod) te eren. Voor de Balinezen is er  slechts 1 god maar die heeft meerdere namen, waarvan Shiva, Brahma en Vishnu de bekendste zijn. De Canang Sari creëert de onderlinge relatie tussen mens en geest. Men gaat er van uit dat door deze dagelijkse kleine inspanning ze een beter leven na de dood hebben. Op veel plaatsen zien we het dagelijkse ritueel: voor de ingangen van winkels, op de trottoirs, op trappen, op het strand langs de vloedlijn en bij de kleine heiligdommen die elke woning heeft. Dat kleine heiligdom is een zwart stenen toren met op de top een troon (soort lege stoel). De offers zijn kleine mandjes gemaakt van palmblad, dunne reepjes bamboe, kleurrijke bloemen, een stukje fruit, cake/koekje en soms betelnoot en pruimtabak (vroeger standaard, nu steeds minder). We verdiepen ons steeds meer in het Hindoeïsme om de gebruiken en rituelen beter te begrijpen en daarbij helpt het boekje Balinees Hindoeïsme enorm. Ik begrijp nu ook de keuze voor de bloemen

Canang Sari is normaal gesproken gevuld met kleurrijke bloemen. De kleuren van de bloemen zijn wit, rood, geel, blauw of groen. Die kleuren worden niet willekeurig gekozen; Ze hebben verschillende betekenis en worden in specifieke richtingen geplaatst.

Witkleurige bloemen die naar het oosten wijzen als symbool van Shiva (Iswara). Roodkleurige bloemen die naar het zuiden wijzen als symbool van Brahma. Geelkleurige bloemen die naar het westen wijzen als symbool van Mahadeva. Mahadeva betekent "Grote God". Blauwe of groen gekleurde bloemen die naar het noorden wijzen als symbool van Vishnu.. De witte bloemen zijn een symbool van Iśvara, rood is Brahma, Mahadeva is geel en de blauwe of groene zijn Vishnu. 

Wat ons opvalt is dat er maar weinig toeristen te zien zijn. En dit terwijl in Europa de vakanties zijn. Ook de lokale mensen die hier werken hebben geen idee waar de toeristen zijn. We huren 2 ligbadjes op het strand en kunnen kiezen uit wel 38 van de 40 bedjes op dit stukje strand. En ook als we later onder de bomen langs het strand aan een tafeltje plaats nemen om te eten, is het vrij rustig. Het valt me ook op dat er best veel vrouwen van alle nationaliteiten bier drinken. 

We blijven een groot deel van de dag op het strand. Laat in de middag gaan we het plaatsje in en laten ons nog eens verwennen met een massage. Ik neem een oliemassage en Mireille neemt een pedicure en voetmassage. Als ze hoort dat het meisje vandaag pas haar 2e klant heeft (terwijl ze er al vanaf 8 uur zit) en dat ze per klant 10% van de opbrengsten verdient mogen ook de nagels gelakt worden om haar zo een extraatje te geven. Voor 140.000 Idr (Indonesische Roepiah), omgerekend ca. 9 euro een voetmassage, pedicurebehandeling en nagels gelakt en het meisje heeft hiermee 90 eurocent verdiend. Dat geldt ook voor mijn masseuse, dus geven we hen nog een fooi voor de fijne aandacht en behandelingen. 2 Klanten op een dag werk voor beiden en maar ca. 2 euro verdiend. We verbazen ons telkens weer. Met een welgemeend Terimah Kasih en selamat malam van de dames vertrekken we en gaan we naar het strand terug. Het wordt al schemerig en we nemen plaats op het strand bij een strandrestaurantje. Met de Hoge Gunung Agung vulkaan die boven het wolkendek in de verte uitkijkt op de achtergrond, genieten we van weer een paar heerlijke lokale gerechten.